Czeska alternatywa w Polsce
Odbywa się właśnie trasa koncertowa czeskiego bigbeatu po Polsce, Białorusi, Krajach Nadbałtyckich i Rosji.
Niektóre czeskie zespoły rockowe czy alternatywne zjeździły już wszystkie
czeskie i słowackie kluby. Część z nich koncertowała również w krajach
sąsiadujących z Republiką Czeską. Tym najbardziej aktywnym udało się
występować w krajach Europy Zachodniej i w Ameryce Północnej. Agencja
muzyczna Alternative Music Production (www.rock-jazz.cz) pod patronatem
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej i przy wsparciu ze
strony Urzędu Miasta Pragi przygotowała chyba tą najbardziej niezwykłą
trasę, jaka mogłaby przyjść do głowy czeskim muzykom rockowym. Podczas gdy
czescy muzycy kierują się raczej na zachód Europy, elita czeskich kapel - Už
jsme doma , Echt! i MCH Band www.rock-jazz.cz wyrusza w drugą stronę świata.
W projekcie miała wziąć udział jeszcze kapela Pluto, które na ostatnią
chwilę odmówiła i zdecydowała się rozpaść.
Bardzo trudne przygotowania do trasy zwanej Czeska muzyka w drodze trwały
prawie rok. Również muzyków czeka ciężka droga - do pokonania 7.000
kilometrów w autobusie marki Karosa przez Polskę, Białoruś, Litwę, Łotwę,
Estonię, do Moskwy i przez Sankt Petersburg z powrotem. Jeżeli uświadomimy
sobie, że za występ muzycy nie dostaną honorariów możemy trasę określić jako
Czeską misję w drodze.
Wielką nieznaną jest przede wszystkim Białoruś. Wielką przygodą będą z
pewnością występy w Mińsku i Grodnie, które to przygotowywał przedstawiciel
fundacji "Člověk v tísní"(Człowiek w potrzebie) pan Plavec, który został
określony przez białoruskie urzędy jako osoba nie pożądana w tym kraju i
wydalony.
Sami muzycy są przekonani o konieczności grania na Białorusi i mimo jego
wydalenia zagrają chcąc w ten sposób choć symbolicznie wesprzeć białoruskich
muzyków żyjących w izolacji.
Sensem całego projektu jest szerzenie dobrego imienia czeskiej muzyki a
szczególnie big beatu. Zwłaszcza w Polsce i krajach Nadbałtyckich Už jsme
doma, Echt! i MCh Band mogą przetrzeć szlaki dla innych czeskich zespołów i
umożliwić regularną prezentację czeskich wykonawców .
Projekt muzyczny o nazwie Czeska muzyka w drodze przygotowuje czeska agencja
Alternative Music Promotion. Jego celem jest przedstawienie czeskiej muzyki
alternatywnej i rockowej w tych krajach, gdzie dotychczas nie było
możliwości propagowania czeskiej kultury jak i nowych kierunków czeskiej
muzyki .
Zespoły, które wezmą udział w projekcie zostały wybrane tak, aby ich muzyka
obejmowała swoim zasięgiem wszystko co typowe dla czeskiej sceny, od
alternatywy, która zyskała dobry rozgłos szczególnie za granicą, po czeski
rock.
Ze względu na wymagania finansowe (zwłaszcza wydatki związane z przejazdem)
nie można byłoby sobie wyobrazić tego wydarzenia bez wsparcia ze strony
instytucji państwowych. Aby cała akcja mogła się odbyć muzycy zdecydowali
się nawet wystąpić bez wynagrodzenia, ponieważ w ten sposób chcą
popularyzować czeską muzykę na świecie.
Opiekę nad festiwalem przejęło Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki
Czeskiej, a w przygotowaniu poszczególnych koncertów oprócz AMP wzięły
udział urzędy konsularne i Centra Kultury Czeskiej poszczególnych krajów
przy współpracy z doświadczonymi miejscowymi organizatorami czy agencjami
koncertowymi. Projekt wsparł również Urząd Miasta Stołecznego Pragi.
Minifestiwal "w drodze" odbędzie się w następujących miastach: Warszawa,
Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Krotoszyn, Poznań, Grodno, Mińsk, Kłajpeda,
Ryga, Tallin, Sankt Petersburg, Moskwa.
Dlaczego właśnie muzyka alternatywna?
Celem festiwalu jest przybliżenie publiczności zagranicznej tego co
najlepsze ze współczesnej muzyki alternatywnej. Czeska Scena mimo, że jej
podstawy były założone w latach osiemdziesiątych nie mogła się rozwijać za
żelazną kurtyną w nieskrępowany sposób, ponieważ ówczesne urzędy
uniemożliwiały muzykom profesjonalizm. Dzięki izolacji z zewnątrz i światem
otaczającym niezależna czeska muzyka nie miała tyle impulsów z zewnątrz, co
też z drugiej strony dobrze wpłynęło na jej oryginalność - nie miały na nią
tak wielkiego wpływu fale anglo- amerykańskiej muzyki pop. Muzyka ta zaczęła
więc rozwijać się we własnym kierunku. W tym okresie powstawało wiele
zespołów muzycznych, które rezygnowały z komercyjnego wykorzystania muzyki,
a w wyniku represji ze strony czeskich urzędów państwowych utworzyły
oryginalną muzykę i położyły podwaliny pod pojęciem "Czeska scena
niezależna".
Po upadku bloku socjalistycznego i otwarciu granic sytuacja jednak zmieniła
się, większość kapel przyswoiła sobie wpływy obce a w rezultacie albo je
wykorzystała albo zaczęła kopiować obce wzorce. Z tych, którzy zachowali
swoją twarz i swój styl, stopniowo wykrystalizowała się nowa czeska scena,
której najlepszych reprezentantów chcemy przedstawić publiczności polskiej.
Są to najczęściej artyści i zespoły, których początki twórczości sięgają lat
osiemdziesiątych i którzy w swojej twórczości pozostali oryginalni, nie
ulegli masmediom i mają coś do powiedzenia uważnemu słuchaczowi. Ich
twórczość wypływa z czysto czeskiej tradycji i inspiracji i na tyle różni
się od muzyki masowej na Zachodzie, że wzbudza coraz większe zainteresowanie
na najbardziej prestiżowych festiwalach muzyki współczesnej na całym
świecie. Bez przesady można powiedzieć, że podczas gdy nikogo nie interesuje
na świecie czeska muzyka pop, czescy muzycy i artyści niezależni cieszą się
dużym wzięciem.
UJD - Už jsme doma
Kapela powstała w roku 1985 w Teplicach. Krótko później doszło do fuzji
kapeli z legendarną czeską kapelą FPB. Wkrótce w zespole pojawił się artysta
Martin Weliszek.
Muzykę UJD już od początku cechowała punkowa bezpośredniość. W tym wszystkim
była jednak wyrafinowana i dobrze opracowana zarówno od strony tekstowej,
jak i kompozycyjnej. Muzycy wykorzystywali szeroką skalę dynamicznych
instrumentów.
Występy na żywo są pełne niczym nieograniczonej energii. Jeżeli chodzi o
charakterystykę stylu, kapela sama opisała swą muzykę jako coś pomiędzy the
Residents a Sex Pistols. Można w niej także znaleźć elementy czeskiego
folkloru, jazzu lub muzyki poważnej.
Dzięki sukcesom na czeskiej scenie UJD przeniknęli po roku 1989 do
europejskich klubów a następnie na kontynent amerykański. W Kanadzie i USA
dali już setki koncertów, dzięki którym są tam najbardziej znaną czeską
kapelą (kawałki na studenckich listach przebojów). Dzięki sprzedaży i
dystrybucji w niezależnych sieciach dystrybucji, kapela ma swoich fanów
praktycznie na całym świecie. Dzięki uczestnictwu na festiwalach w South By
South West w Austin (Texas) zasłużyli sobie na uwagę prestiżowych czasopism
muzycznych takich jak Option i Rolling Stone.
Zobacz też informacje o zespole (oraz dźwięki) na stronach Pepika
(http://terra.pl/pepik/ujd.html) oraz oficjalną stronę www.uzjsmedoma.com.
Echt!
Kapelą założył w roku 1988 gitarzysta i wokalista i saksofonista Karel Malik
w praskiej gospodzie Klamovka wspólnie z byłymi członkami zespołów Hudba
Praha, The Plastic Peope of the Universe i Půlnoc. Rok później Echt! wraz z
zespołem Půlnoc zostali zaproszeni na wernisaż pierwszej europejskiej
wystawy Andyego Warhola w paryskim centrum Georges Pompidou, gdzie wystąpili
także the Velvet Underground, którzy to z tej okazji zeszli się po 20
latach.
Echt! występowali następnie na festiwalach w Niemczech, Francji, i Austrii.
W latach 1995-1996 Echt! występowali bardzo sporadycznie ze względu na
zaangażowanie Malika i Zatloukala w zespole Hudba Praha. Następnie kapela
rozpoczęła ponownie serię koncertów grając swój swoisty pub rock, w którym
słychać wpływy country rocka w stylu kapel irlandzkich the Pogues/czy
Dubliners, rockabilly i czeskiego undergroundu, które do dziś do
najciekawszych imprez koncertowych na czeskiej scenie.
Ciekawostką jest to, że wideoklip do utworu "Gitara" był odrzucony przez
czeską telewizję, ze względu na rzekomą drastyczność scen.
Patrz też: www.rock-jazz.cz
Mch Band
Mikolasz Chadima był w latach 70 członkiem legendarnej kapeli Elektrobus
(muzyka jazz- rockowa z wpływami muzyki Franka Zappy) oraz Rock and Jokes
Extempore Band. W Extempore rozwinął rękopis kompozycyjny- wykorzystywał
elementy rocka improwizowanego, jazzu, eksperymentalnej awangardy połączone
z intelektualną i kulturalną krytyką polityczną. Oprócz tego działał w
kultowej kapeli Kilhets oraz Old Teenagers. Przez długi okres należał do
artystów o największej inwencji twórczej i inspiracjach a także do
największych nonkonformistów na czeskiej scenie. Jako szef oraz prowadzący
zespół Extempore (również sygnotariusz karty 77) był w centrum uwagi
czeskiej służby bezpieczeństwa, co uniemożliwiało kapeli jakiekolwiek
występy na koncertach. Mimo to udało się Chadimie wystąpić w 1981 roku ze
swoimi utworami na festiwalu w Londynie w towarzystwie członków kapel This
Heat, The Work, Henry Cow i Art Bears.
Po zakończeniu działalności Extempore założył w 1981 roku MCH Band,
początkowo z nazwą tylko na kasetach, ponieważ koncerty odbywały się za
każdym razem pod inną nazwą kapeli. W MCH Band zrealizował trzy cykle
pieśni. Zawierają one gęsty elektroniczny sound nagranych taśm ze znaczącymi
partiami instrumentów dętych, preparowane gitary i na pół recytowane teksty.
W roku 1989 kapela wystąpiła na festiwalach we Wrocławiu i Kopenhadze. W tym
samym roku przedstawiła się czeskiej publiczności na legendarnym festiwalu
dla Armenii.
Od roku 1983 Chadima współpracuje z poetą Ivanem Wernischem, który jest
autorem szeregu tekstów ( często w języku niemieckim). Na nowy album
zatytułowany Karnawał, sam napisał większość tekstów o socjalno -
politycznym zabarwieniu.
Oprócz MCH Bandu współpracuje z innymi muzykami( Peter Binder, Pavel Fajt).
Chadima ma swój wkład w rozwój czeskiego soundu awangardowego rocka.
Twierdzi, że rock nie jest tylko formą zabawy, ale rodzajem multimedialnego
dzieła artystycznego odpowiadającego odczuciom człowieka 20 wieku.
Zobacz też informacje o zespole (oraz dźwięki) na stronach Pepika
(http://terra.pl/pepik/mch.html) oraz na stronach AMP www.rock-jazz.cz
Powyższe informacje pochodzą z serwisu http://terra.pl, źródło: Włodek Łukomski/Alternative Music Production, Praga.
|