Mouse On Mars "Idiology"

Mouse On Mars - Idiology (Sound Improvement 2001)

Lista utworów:
1. Actionist Respoke
2. Subsequence
3. Presence
4. The Illking
5. Cataching Butterflies With Hands
6. Doit
7. First : Break
8. Introduce
9. Unity Concepts
10. Paradical
11. Fantastic Analysis

Total time 49:20

Pokolenie post-techno objawiło swe buntownicze oblicze. Po męskiej, wzburzonej płycie wizjonerów z Tortoise - gdzie bluźniercza jest już okładka przedstawiająca zakreśloną amerykańską flagę - kolej na przewrotnych Niemców z Mouse On Mars. "Idiology" to sprzeciw nie tylko wobec dogmatycznie rozumianych ideologii, ale przede wszystkim odpowiedź gnuśne samozadowolenie i obojętność współczesnych społeczeństw. Mouse On Mars prowokują poprzez przekorę i czarny humor - jak tytułowi idioci z filmu Larsa von Triera - ich gra przedstawiona jest jednak w znacznie bardziej perfekcyjnej formie i bez cienia szarlataństwa. "Idiology" jako nauka o idiotyzmie to fascynująca poznawcza podróż. We współczesnym świecie za idiotów uchodzą nonkonformiści, szukający osobistej prawdy, własnego środka ekspresji. Także nauka o absurdach współczesnej cywilizacji. MOM brzmią buntowniczo, jednocześnie jednak parodiują lewackie zaangażowanie spod sztandaru Atari Teenage Riot - tytuł singla "Actionist Respoke", to zbitka słów, parodia niewiele znaczących post -sytuacjonistycznych manifestów.

Jednocześnie jednak tytuły - nawiązując przekornie do naukowych i politycznych teorii Noama Chomsky'ego na temat umowności i systemowego charakteru lingwistycznych kodów, są znaczącym sygnałem, iż Mouse On Mars odrzucają wszelkie stereotypowe opinie. Tworzą własny, nowy język wypowiedzi.
"Idiology" to po prostu rezygnacja z jakichkolwiek twórczych ograniczeń, teoria artystycznego wyzwolenia, próba poszukiwania lekkości i radości tworzenia. To powrót do źródeł muzyki, rozumianej jako pierwotna forma międzyludzkiej komunikacji, a zarazem dzikiej i szalonej, nie oswojonej jeszcze przez speców od marketingu. Ale także propozycja z rodzaju "Nie czujcie się zbyt bezpiecznie"!

* * * * *

actionist respoke
Zaczyna się od mocnego uderzenia - singlowy utwór to niesłychanie energetyczny, wirujący, zgrzytliwy i trzeszczący funky hit z niemal punkowym zacięciem. Rewolucja tuż tuż! Brzmieniowo nawiązuje do Warp'owej elektroniki i eksperymentów Super Collider, ale jest w nim też coś chuligańskiego - dzika radość łobuzerskiej zabawy. Momentami przypomina też Daft Punk, z czasów gdy Francuzi nie marzyli jeszcze o koronie królów disco, lecz z pasją ekscentrycznych naukowców odkrywali nowe taneczne lądy.

subsequence
Niezwykle charakterystyczne dla Mouse On Mars "człapiący' rytm i "plumkające" brzmienia skonfrontowane zostały z lekko wodewilowym pianinem i rzewnymi smyczkami. Trochę przypomina to niektóre syntezy easy-listening i hip hopu dokonywane w laboratoriach Ninja Tune, po chwili jednak z głębi narasta niemal kakofoniczna ściana hałasu i dystorcji. Pamiętajcie: "Don't feel too safe!".

presence
Kolejna niespodzianka to wokal Dodo - godny Roberta Wyatta, młodszym przypominać może nieco Plone choć jest jednak mniej infantylny. Z lekka psychodeliczne i melancholijne melodie zestawione z hałaśliwą cybernetyczną symfonią przywodzą na myśl Jesus And Mary Chain lub My Bloody Valentine. "Psychocandy" XXI wieku?

the illking
Z komputerowych zakłóceń wyłania się czysty ton smyczków; nastrojowe, powłóczyste dźwięki wprowadzają błogość i rozleniwienie (Broń Boże nie znudzenie!). Mouse On Mars brzmią jak futurystyczni następcy Gershwina - to muzyka wielobarwna i ponadczasowa.

catching butterflies with hands
Tytuł tego utworu to całkiem niegłupia definicja mouseonmarsowej sztuki. Przestrzenny, nieco avant-popowy kawałek przypomina ich wcześniejsze arcydzieło "Iaora Tahiti", a także najpiękniejsze momenty Stereolab. Czarujący jak bańki mydlane mieniące się w słonecznym blasku. Poetyckie? Owszem, ale też, na szczęście, bezpretensjonalne.

doit
Nieprawdopodobne połączenie digital funku (czy ktoś już wcześniej próbował?), dubowych pogłosów, electro - raegge'owych zaśpiewów i szalonej klikającej elektroniki. Dźwiękowy surrealizm w najczystszej postaci. W tym utworze szczególnie słychać dziecięcą radość grania, pasję poznawania nowych komputerowych zabawek.

first:break
Niesłychanie nowoczesny breakbeat, z nieco drum'n'bassowym zacięciem. Ostry jak brzytwa, świdrujący niczym piły w tartaku, jednak daleki od stereotypu "muzyki mechanicznej", wielowymiarowy i pomysłowo zaaranżowany. Taniec robotów na kwasie.

introduce
Ścięte bity, cyfrowe hałasy i zmutowany wokal podlane pikantnym sosem funky. James Brown w cyberpunkowym labiryncie. Nieco bezczelny i rozwydrzony, a jednocześnie szalenie inteligentny i sexy. Mouse On Mars nie odrzucają muzycznej tradycji, jednak przy ich reinterpretacjach kanonu, większość zespołów brzmi nieporadnie i archaicznie.

unity ceoncepts
Czyżby klucz do zrozumienia albumu? Każdy musi zinterpretować sam.

paradical
Deszcz elektronicznych dystorcji po którym wschodzi orientalny poranek. Rytm wystukiwany jak w buddyjskich rytuałach zwiastuje wschodnią symfonię - orkiestra japońskich robotów gra hymn o stworzeniu.

fantastic analysis
Czyżby gitara, kontrabas i smyczki? W post-technowym świecie iluzji trudno już ufać własnym zmysłom. Powoli sunący, słoneczny, kojący uszy easy listening budzi żal, że płyta już się kończy. Na szczęście pilot z przyciskiem "repeat" jest w zasięgu ręki. Rewolucja przy pomocy nowych technologii!

* * * * *

Rafał Księżyk (rozrywka.arena.pl):
"To będzie jedna z najważniejszych nowobrzmieniowych płyt 2001 roku. Niemiecki duet z Kolonii - rozszerzony aktualnie do trio - nagrał chyba najlepszą swoją płytę, która w dodatku ukazuje ważkie nowe trendy w kręgu nowej elektroniki. Okazuje się, iż u progu XXI wieku progresywni artyści są już zmęczeni wygładzoną, kojącą formułą tej estetyki. Nowe albumy Tortoise i Mouse On Mars - kiedyś uznawanych za proroków tzw. postrocka - ukazują powrót tych artystów do ostrych, zadziornych brzmień (...)"

Kamil Antosiewicz (EA):
"Już pierwszy kawałek, "Actions Respoke" mówi, że to nie będzie dokładnie to samo Mouse On Mars, które wydało Niun Niggung w zeszłym wieku. Na czym polega ta dramatyczna zmiana? Wokale! Ale MOM nie śpiewają klasycznych piosenek. No, może z wyjątkiem ostatniego kawałka, gdzie śpiew nie został potraktowany efektami. "Stuffed Punk" brzmi jakby wykonywał go nadęty artrockowy ensembl w rodzaju Yes, czy Van Der Graaf Generator. Niewiarygodne? A jednak. W świecie zwariowanych Niemców wszystko jest możliwe. Poza rewolucją w postaci głosu, MOM nie odeszli od ostatniej płyty zbyt daleko. Co nie oznacza, oczywiście, że zamknęli się w kręgu autoplagiatów. Oni po prostu dalej robią swoje durne plumkania. I robią je dobrze. Gdzieniegdzie wybuchają dęciaki, gdzieniegdzie słychać gitarę. Raz słychać krautrock, raz słychać Kraftwerk, kiedy indziej znów wstrętne, głupie disco, tyle ze w duro-śmiesznym mouseonmarsowym wydaniu. Świat się kręci, a MOM nie stoją w miejscu. Ich ostatnia płyta udowadnia, że electro-pop wcale nie musi być nudny, głupi i prymitywny. Wręcz przeciwnie - to muzyka przez M".

* * * * *

Niemiecki duet Mouse On Mars to wzorcowa grupa dla rosnącej rzeszy artystów łączących w swej twórczości tak różne inspiracje jak ambient, techno, dub, rock, jazz czy jungle. Mouse On Mars powstało w 1993 roku, po tym jak Jan St. Werner - z Kolonii i Andi Thoma - z Düsseldorfu, spotkali się, jak twierdzą, na koncercie metalowym (sic!). Połączyła ich fascynacja pionierami niemieckiej elektroniki - Neu, Can, Cluster i Kraftwerk, ale także zainteresowanie rozwijającą się w niezwykle ciekawych kierunkach sceną techno i ambient. MOM wysłali demo do londyńskiej, ambient - rockowej, niezwykle ciekawej grupy Seefeel, ci zaś - zaintrygowani - przekazali ją przedstawicielowi wytwórni Too Pure (m.in. PJ Harvey), który zachwycił się muzyką dwóch młodych Niemców. Wkrótce światło dzienne ujrzały więc debiutancki singiel "Frosch" - jak pisał zachwycony dziennikarz Melody Maker: "łączący krautrockową motorykę z brzmieniem LFO" - który dotarł do pierwszej trójki listy independent w Wielkiej Brytanii. Poprzedził on pełnowymiarowy album "Vulvaland". Oba wydawnictwa proponowały muzykę trudną do zakwalifikowania, niezwykle oryginalną i nowatorska, a jednocześnie atrakcyjną melodycznie i aranżacyjnie. Nic więc dziwnego, że MOM szybko zyskali wierne grono słuchaczy i przychylność krytyki. W !995 roku "Vulvaland", a także kolejna płyta "Iaora Tahiti" ukazały się także na rynku amerykańskim, w barwach wytwórni sławnego producenta Ricka Rubina (tego od Beastie Boys) - American Recording. Drugi krążek grupy przyniósł dźwięki bardziej zróżnicowane, zespół rozszerzył swe zainteresowania, krautrockowe inspiracje były mniej dosłowne, zadbał też o atrakcyjny podkład rytmiczny. W nagrywaniu kilku utworów gościnnie udział wziął Wolfgang Flür z Kraftwerk; krążek ten to także początek współpracy z ciemnoskórym perkusistą Dodo Nikishi. Longplay spotkał się, co stało się normą, z entuzjastycznym przyjęciem, zaś "Melody Maker" uznał go za jedną z najlepszych płyt 1995 roku. Podobny charakter miała kolejna długa płyta "Autoditacker". Nic dziwnego, że zespół zyskał sporą popularność na Wyspach, w Japonii, USA, a także rodzimych Niemczech. MOM koncertowali u boku min. Jimi Tenora, Gus Gus, Tortoise i Stereolab - głosy Laetitii Sadier i Mary Hanson z tej ostatniej grupy pojawiły się także na EP-ce "Cache Coeur Naive", która stałą się sporym klubowym hitem w całej zachodniej Europie. W owym czasie grupa zyskała też kultowy status w rodzinnej Kolonii, gdzie uznano ją za głównego przedstawiciela nurtu eksperymentalnej elektroniki i twórców skupionych wokół wytwórni a-Musik. Reputację tę potwierdziły dwa kolejne wydawnictwa - z początku tylko winylowe -, które ukazały się nakładem wytwórni MOM - Sonig : "Instrumentals" i "Glam". Choć oba przyniosły muzykę bardziej kameralną, nieco trudniejszą, zanurzoną w ambientowym sosie, bez wyraźnego rytmicznego wsparcia, cieszyły się ogromnym powodzeniem, i limitowane nakłady szybko zostały wyczerpane. Przypominały one bardziej oboczne projekty Jana St. Wernera - Microstoria (z Markusem Poppem z Oval) i Lithops.
Grupa niejednokrotnie zapraszana była do remiksowania wielu twórców ( min. Sensoramy, Oval, Pastels); ich utwory znalazły się także na wielu kompilacjach - min. w serii "Trance Europe Express", na "Macro Dub Infection 2", a także poświęconych filozofowi Gillesowi Deleuze "Folds and Rhizomes" oraz "In Memoriam". Mouse On Mars stale współpracują też z rozgłośnią radiową WDR (West German Broadcasting), a także telewizyjnym kanałem Arte. W 1999 roku państwowe German Radio przyznało im specjalną nagrodę za innowacje we współczesnej muzyce. Od tego roku Jan i Andi prowadzą też cykl wykładów poświęconych muzyce eksperymentalnej dla studentów wydziału Projektowania i Komunikacji Wizualnej Politechniki w Aachen.

Kolejna płyta MOM, "Niun Niggung" przyniosła przebojowy - breakbeatowy singiel "Distroia", promowany przez znakomity videoclip - nominowany do nagrody "Video Roku" przez program Viva, a także laur w postaci tytułu "Płyty Roku" w niezwykle prestiżowym magazynie "The Wire". Amerykańska wersja longplaya (podobnie jak japońska nieco inna od edycji europejskiej) znalazła się też wśród 20 najlepszych albumów roku popularnego magazynu "SPIN". Wyróżnienia te potwierdziły, iż twórczość Mouse On Mars ma wielu fanów zarówno w świecie popu, wśród bywalców tanecznych klubów, ale także pośród miłośników współczesnej ambitnej elektroniki i awangardy. Bieżący, 2001 rok to singiel "Actionist Respoke" zapowiadający nowy album "Idiology", na którym Dodo udziela się także wokalnie. Gościnnie z MOM na albumie występuje także legenda brytyjskiego house'u Matthew Herbert, skrzypek Matty Arouse, pokrewni duchowo i estetycznie Vert, a także przyjaciele z Kolonii Harald "Sack" Ziegler czy F.X. Randomiz.
Najbliższych parę miesięcy upłynie MOM pod znakiem koncertów na całym świecie - USA, Kanada, Meksyk, niemal całą Ameryka Płd., Japonia, RPA, Liban, Japonia i oczywiście Europa. Tuż po wakacyjnej przerwie Mouse On Mars odwiedzą natomiast Polskę (kilka koncertów).

Dyskografia:

Vulvaland [Too Pure] 1994
Iaora Tahiti [Sound Improvement/Too Pure] 1995
Autoditacker [Sound Improvement/Too Pure] 1997
Instrumentals [Sound Improvement/Sonig] 1997
Glam [Sound Improvement/Sonig] 1998
Niun Niggung [Sound Improvement/Zomba] 1999
Idiology [Sound Improvement] 2001

Krzysztof Piekarczyk
http://terra.pl - underground od folku po elektroniczną awangardę